اگر شما قصد خرید کالایی داشته باشید و بخواهید آن را وارد کشور کنید، باید بعد از بررسی دقیق و میزان قابل اعتماد بودن فروشنده، لیست قیمت و شرایط پرداخت کالاها را تهیه و یا از نمایندگی شرکت تولیدکننده دریافت کنید. فروشنده کالا نیز در پاسخ به درخواست شما باید برگهای که قیمت کالاهای موردنظر شما در آن درج شده است، برای شما ارسال کرده و تحویل شما دهد. در این مقاله میخواهیم درباره پیش فاکتور یا پروفرما اینویس گفتگو کنیم و شرایط و موارد پیرامون آن را بررسی کنیم.
پیش فاکتور(Performa-Invoice) چیست؟
خریدار یا واردکننده کالا باید قیمتهای مختلفی از فروشندگان بگیرد و بررسی کند که کدام قیمت مناسبتر است، اصطلاحاً این کار را پیشنهاد قیمت مینامند. این آفر یا پیشنهاد قیمت از نظر قانونی اعتباری ندارد. بعد از اطلاع از قیمتهای پیشنهاد شده، خریدار تصمیم میگیرد که کالای خود را از کدام فروشنده تهیه کند. در این مرحله، خریدار از فروشنده تقاضا میکند که پیش فاکتور خود را ارسال کند. به طور کلی، پیش فاکتور سندی است که در یک معامله توسط فروشنده صادر شده و به خریدار ارائه میشود. لازم به یادآوری است، پیش فاکتور قبل از تأیید نهایی خریدار و امضای فروشنده اعتباری ندارد.
طرفین قرارداد براساس شرایط مورد نظر به تفاهم اولیه میرسند و سایر توافقها طبق همان انجام خواهد شد.
به همین دلیل، پروفرما اهمیت زیادی دارد و ساختار آن باید دقیق و بدون اشتباه باشد. هر بند و تبصرهای باید به شکل توافقی بین طرفین اضافه یا کسر شود. در مکاتبات بینالمللی چنین اسنادی به شدت زیر ذرهبین قرار میگیرند و اگر برخلاف قوانین کشور مقصد یا مبدا باشد، علاوه بر فسخ قرارداد، هر کدام از طرفین باید جریمه قابل توجهی پرداخت کنند.
مشورت با یک فرد آگاه در این زمینه میتواند از پیشامدهای چالشبرانگیز و غیرقابل پیشبینی جلوگیری کند.
صادرکننده معمولا فاکتور اولیه یا پیشفاکتور را به اسم سفارشدهنده خارجی یا یکی از نمایندگیهای رسمی شرکت خود در خارج از کشور صادر میکند.
صادرکننده معمولا فاکتور اولیه یا پیشفاکتور را به اسم سفارشدهنده خارجی یا یکی از نمایندگیهای رسمی شرکت خود در خارج از کشور صادر میکند.
خریدار یا واردکننده به این سند نیاز دارد تا به کمک آن از مواردی مانند ارزیابی شرایط فروشنده آگاه شود. همچنین، اخذ مجوزهای لازم برای واردات کالاها یا خرید ارز باید حتما با سند پروفرما انجام شود.
گاهی این سند به شکل یک دعوتنامه از سمت خریدار به فروشنده برای سفارش کالا است. پروفرماها شکل مشخص و یکسانی ندارند و به شاخصهای زیادی وابسته هستند.
گاهی این سند به شکل یک دعوتنامه از سمت خریدار به فروشنده برای سفارش کالا است. پروفرماها شکل مشخص و یکسانی ندارند و به شاخصهای زیادی وابسته هستند.
موارد مندرج در پیش فاکتور
سندی که توسط فروشنده به دست مشتری میرسد، باید نام و نام خانواگی و نشانی فروشنده و خریدار، نوع و مقدار و تعداد کالا، قیمت واحد و قیمت کل و همچنین شرایط پرداخت و زمان تحویل کالا و مدت اعتبار پیش فاکتور و مبدأ در آن درج شده باشد. همچنین در بعضی از موارد، کشور سازنده کالا نیز در پروفرما درج میشود.
درج نام و مقدار کالا در شناسایی محموله و ارزیابی آن در گمرک اهمیت زیادی دارد. در ادامه به مواردی که درج آنها در پیش فاکتور اهمیت دارند خواهیم پرداخت.
درج نام و مقدار کالا در شناسایی محموله و ارزیابی آن در گمرک اهمیت زیادی دارد. در ادامه به مواردی که درج آنها در پیش فاکتور اهمیت دارند خواهیم پرداخت.
1/ مدت اعتبار پروفرما اینویس
پیش فاکتور در واقع به مشتری اعلام میکند که تا چه زمانی میتواند به فروشنده مراجعه کرده و شرایط معامله را بپذیرد. به عبارتی دیگر، مدت اعتبار پروفرما مشخص میکند که خریدار، تا چه زمانی به فروشنده جهت خرید میتواند مراجعه کند؛ چرا که امکان دارد قیمت کالا در زمانی خاص، با تفاوت نرخ مواجه شود و فروشنده نتواند کالای خود را با قیمت قبل بفروشد. بنابراین بهتر است این مورد در پیش فاکتور ذکر شود.
2/ نام و مقدار کالا
در پیش فاکتور، درج نام کالا به طور دقیق ضروری است. فروشنده باید مشخص کند که چه نوع کالایی با
چه جنس و توصیفی میخواهد به مشتری بفروشد. حتی گاهی مواقع لازم است فروشنده تعرفه 8 رقمی کالا که با سیستم هماهنگ شده است را در پیش فاکتور درج کند. بعد از درج نام دقیق کالا، نوبت به وارد کردن تعداد کالاها بر اساس واحد شمارش آنها میرسد. فروشنده کالا موظف است مقدار کالا را با توجه به واحد شمارش وزن، حجم و تعداد و… در پروفرما ثبت کند.
چه جنس و توصیفی میخواهد به مشتری بفروشد. حتی گاهی مواقع لازم است فروشنده تعرفه 8 رقمی کالا که با سیستم هماهنگ شده است را در پیش فاکتور درج کند. بعد از درج نام دقیق کالا، نوبت به وارد کردن تعداد کالاها بر اساس واحد شمارش آنها میرسد. فروشنده کالا موظف است مقدار کالا را با توجه به واحد شمارش وزن، حجم و تعداد و… در پروفرما ثبت کند.
3/ قیمت کالا
از دیگر مشخصههای کالا، قیمت آن است که میتوان آن را مهمترین نکته در پیش فاکتور در نظر گرفت. طرفین معامله، بعد از مشخص کردن شرایط معامله درباره قیمت کالا تصمیم میگیرند. قیمت کالا باید به صورت قیمت واحد و قیمت کل در پیش فاکتور ثبت شده و مطرح شود. اگر در پیش فاکتور چندین قلم کالا وجود داشته باشد، باید علاوه بر قیمت کل هر تعداد محصول، قیمت نهایی یا قیمت کل اقلام نیز جداگانه محاسبه و ثبت شود.
4/ نوع ارز
اگر معامله در سطح بینالملل و بین دو کشور انجام میشود، فروشنده موظف است مبلغ پیش فاکتور را مشخص کند که با ارز کدام کشور ثبت شده است. به طور معمول نوع ارز را فروشنده اعلام میکند، اما خریدار نیز باید آن را بپذیرد و این نوع ارز، باید با توافق طرفین انتخاب شود. البته بعضی اوقات قوانین بانکی و سیاستهای کلی یک کشور ممکن است محدودیتهایی در این زمینه به وجود آورد. بنابراین باید به این موارد توجه کافی شود.
5/ کشور و کارخانه تولید کننده
اگر مشتری نتواند محصول خود را به طور مستقیم از سازنده کالا خریداری کند و مجبور به خرید کالا از واسطهها شود، باید در اظهارنامه گمرکی نام کشور مبدأ و کشور طرف معامله به صورت جداگانه درج شود. بنابراین باید مشخص شود کشور سازنده کدام است و مبدأ کالا کجاست.
6/ شرایط پرداخت
یکی از مهمترین موارد در پیش فاکتور، نحوه پرداخت و تعیین آن است. به طور کلی 4 روش برای پرداخت در معاملات بینالمللی وجود دارد:
خرید به روش حساب باز یا خرید نسیه
خرید به شکل پیش پرداخت
خرید با استفاده از برات بدون تعهد یا برات اسنادی
خرید با گشایش اعتبار اسنادی.
خریدار و فروشنده باید در پروفرما اعلام کنند که روش پرداخت و تسویه حساب با کدام یک از این روشها میباشد.
مقررات ایران در مورد پر کردن پروفرما
از موارد مهمی که در مقررات ایران ضروری است و باید در پروفرما وجود داشته باشد، میتوان موارد زیر را نام برد:
نام شرکت، لوگو شرکت، آدرس، شماره تلفن و فاکس شرکت فروشنده در بخش سربرگ پروفرما
تاریخ پروفرما، شماره پروفرما، نام و آدرس شرکت خریدار (سفارشدهنده)
جدول مربوط به کالا یا خدمات مورد نظر که عموما حاوی ستون های زیر است:
Items Description: شرح و توصیف کامل تمامی کالاها
Quantity: واحد مانند کیلوگرم، گرم، متر، سانتیمتر، مترمربع، اینچ یا مترمکعب
Unit Price: قیمت واحد براساس نوع ارز
Shipment یا نحوه ارسال کالا: که در آن باید حتما نوع وسیله حمل کالا مشخص شود (با کشتی، قطار، مسیر جادهای یا هوایی)
اینکوترمز: یکی از قراردادهای اینکوترمز FOB، CFR، C&F و CIF
مبدا و مقصد حمل کالا
Origin: کشور سازنده کالا
Payment: نحوه پرداخت پول به شکل LC یا TT
Shipment Date یا تاریخ ارسال کالا که چند روز بعد از دریافت پول یا افتتاح اعتبار اسنادی است.
VALIDITY: تاریخ انقضای پروفرما
شماره استاندارد کالا
نام بانک و آدرس و شماره حساب جهت دریافت پول
شرکت حملکننده در صورت توافق
مهر و امضاء و اسم فرستنده پروفرما
نکاتی مهم در مورد پرکردن پروفرما
حتما یک نسخه از فاکتور یا سند را نزد خود نگه دارید.
فرم باید از طرف فروشنده مهر و امضا داشته باشد وگرنه اعتبار ندارد.
آدرس و مشخصات هر دو نفر فروشنده و خریدار باید به دقت تکمیل شده باشند.
تکمیل بخشهای قرمز رنگ برای تمامی خریدهای خارجی ضروری است.
نحوه معامله و نوع ارز را حتما در فاکتور قید کنید.
مشخصات مربوط به کالا مانند وزن و بستهبندی باید به دقت در فرم مشخص شده باشند تا تشخیص آن کالا بدون مشکل انجام شود.
دریافت مجوز از طریق پیش فاکتور
اگر شما بخواهید یک کانتینر را وارد کشور کنید، گام نخست باید واردکننده مورد نظرتان را پیدا کرده و با توجه به میزان کالایی که قصد واردات آن را دارید، پیش فاکتور درخواست کنید. در گام بعد، هیچ معاملهای نباید انجام گیرد و همه چیز در یک مکاتبه باقی میماند. در نهایت، تأمین کننده علاوه بر پیش فاکتور، شرایط مدنظر را برای شما ارسال میکند. در اینجا باید توجه داشته باشید که قبل از سفارش کالا، باید از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز محصول مدنظر را دریافت کنید، چرا که واردات بعضی از محصولات غیرمجاز است. در صورتی که درخواست شما توسط وزرات صمت بررسی و تأیید شد، میتوانید پروسه ثبت سفارش را آغاز کرده و با تأمین کننده وارد معامله شوید.
صدور پیش فاکتور چگونه است؟
به طور کلی بعد از انجام مکاتبات و گفتگوهای بین خریدار و فروشنده و همچنین نهایی شدن شرایط معامله، پیش فاکتور صادر میشود. این اولین سند معتبر بینالمللی است که شرایط معامله در آن ذکر شده است. شما از این سند میتوانید برای دریافت مجوز لازم برای ثبت سفارش و همچنین ترخیص کالا استفاده کنید. دقت داشته باشید فاکتور بر اساس اطلاعات موجود در پیش فاکتور صادر میشود، لذا آشنایی با این اصطلاحات اهمیت فراوانی دارد.
سخن پایانی
در این مطلب، درباره پروفرما یا پیشفاکتور صحبت کردیم. این سند برای صادرات و واردات بسیار مهم است و یک نسخه از آن را هر دو طرف خریدار و فروشنده باید نزد خود نگه دارند.
فراموش نکنید مقررات هر کشوری با کشور دیگر فرق دارد، بنابراین هنگام پرکردن فرم فاکتور پروفرما در ایران تمامی بخشهای مهم را مانند مشخصات کامل فروشنده یا مشخصات کامل کالا با دقت پر کنید.
فراموش نکنید مقررات هر کشوری با کشور دیگر فرق دارد، بنابراین هنگام پرکردن فرم فاکتور پروفرما در ایران تمامی بخشهای مهم را مانند مشخصات کامل فروشنده یا مشخصات کامل کالا با دقت پر کنید.